Toronto przy urnach
Historia wyborów w Ontario
Toronto, największe miasto Ontario i całej Kanady, przez niemal dwa wieki było centrum politycznych przemian, które wpłynęły na całą prowincję. Wybory w Ontario nie zawsze wyglądały tak, jak dzisiaj – droga do powszechnego prawa głosu była długa, pełna wykluczeń i walki o demokrację. Jak to się zaczęło? Kiedy kobiety uzyskały prawo głosu? Jak wyglądała polityczna mapa Ontario na przestrzeni lat? Prześledźmy historię wyborów w tej prowincji i jej stolicy.
Historia wyborów w Ontario sięga początku XIX wieku, gdy dzisiejsza prowincja nosiła nazwę Górna Kanada. Pierwsze wybory odbyły się w 1792 roku, ale ich forma odbiegała od dzisiejszych standardów demokracji. W tamtych czasach prawo głosu mieli wyłącznie mężczyźni, którzy posiadali ziemię – co oznaczało, że tylko zamożniejsza część społeczeństwa mogła decydować o przyszłości politycznej. Co więcej, głosowanie nie było tajne. Wyborcy musieli otwarcie deklarować swoje preferencje, co sprawiało, że byli podatni na naciski ze strony lokalnych elit czy nawet właścicieli ziemskich. Sam akt głosowania często przypominał bardziej publiczny spektakl niż spokojne oddanie głosu w lokalu wyborczym. Wówczas wybory mogły trwać nawet kilka dni, ponieważ proces liczenia głosów był powolny i nie było jednolitego systemu wyborczego.
Pierwsze partie polityczne zaczęły się formować na początku XIX wieku, a ich ewolucja doprowadziła do powstania dwóch głównych ugrupowań, które dominują w Ontario do dziś: Partii Liberalnej i Partii Konserwatywnej, obecnie Progressive Conservative Party of Ontario. Już w latach 40. XIX wieku istniała frakcja tzw. Reformistów, której przewodził Robert Baldwin. Był on zwolennikiem odpowiedzialnego rządu, czyli takiego, który odpowiadałby przed parlamentem, a nie przed gubernatorem brytyjskim. W opozycji do nich stali Torysi – konserwatyści popierający silne więzi z Wielką Brytanią. W latach 60. XIX wieku, w wyniku unii kanadyjskiej, powstały Liberalna Partia Kanady i Konserwatywna Partia Kanady. Ich prowincjonalne odpowiedniki w Ontario zaczęły kształtować się w podobnym czasie. Przez kolejne dekady to te dwie partie rywalizowały o władzę, a Toronto często stanowiło klucz do wygranej.
Chociaż wiele krajów zaczęło przyznawać kobietom prawo do głosu pod koniec XIX wieku, w Kanadzie zmiana ta następowała stopniowo. W Ontario kobiety uzyskały prawo do głosowania w wyborach prowincjonalnych w 1917 roku. Był to efekt wieloletnich działań ruchów sufrażystek, które walczyły o równe prawa polityczne. Pierwsza kobieta wybrana do parlamentu Ontario to Agnes Macphail, która zdobyła mandat w 1921 roku. Była ona również pionierką walki o prawa kobiet i robotników. Warto zaznaczyć, że choć kobiety mogły głosować od 1917 roku, to wiele grup, takich jak rdzenni mieszkańcy Kanady czy osoby o azjatyckim pochodzeniu, wciąż było wykluczonych z procesu wyborczego przez kolejne dekady.
Toronto od zawsze było politycznie dynamicznym miastem, ale jego preferencje wyborcze zmieniały się w zależności od dekady. W XIX wieku miasto było pod silnym wpływem konserwatystów, ale ruchy reformatorskie zyskiwały na sile, zwłaszcza wśród klasy średniej i robotników. W XX wieku Toronto stopniowo przechodziło na stronę liberałów, zwłaszcza w latach 60. i 70., kiedy urbanizacja i napływ nowych mieszkańców zmieniły strukturę społeczną miasta. Lata 90. i początek XXI wieku przyniosły podział polityczny – w centrum dominowali liberałowie i Nowa Partia Demokratyczna, a na obrzeżach miasta konserwatyści. Obecnie Toronto zazwyczaj wybiera przedstawicieli Partii Liberalnej lub NDP, ale konserwatyści nadal utrzymują poparcie w bardziej podmiejskich okręgach.
Ontario jako całość od lat jest kluczowym polem bitwy w kanadyjskich wyborach. W 1971 roku konserwatyści zdobyli 78 z 117 mandatów w Ontario, dominując w większości okręgów. W 1985 roku konserwatyści utracili władzę po ponad 40 latach dominacji, co pozwoliło liberałom na przejęcie sterów. W 1990 roku NDP po raz pierwszy w historii zdobyła władzę w Ontario, co było dużym zaskoczeniem. W 1995 roku konserwatyści wrócili do władzy pod przywództwem Mike’a Harrisa, wprowadzając agresywne reformy oszczędnościowe. W 2003 roku władzę przejęli liberałowie i utrzymywali ją przez 15 lat, aż do zwycięstwa konserwatystów w 2018 roku. W 2022 roku konserwatyści ponownie wygrali wybory, zdobywając 83 mandaty w 124-osobowym parlamencie prowincjonalnym.
W Toronto historia wyborcza pokazuje silne skłonności do lewicowych ugrupowań. W wyborach federalnych i prowincjonalnych od lat dominuje tam Liberalna Partia Kanady oraz NDP, zwłaszcza w centralnych częściach miasta. Jednak peryferyjne dzielnice, jak Etobicoke czy Scarborough, często skłaniają się ku konserwatystom.
Historia wyborów w Ontario to historia ewolucji demokracji – od ograniczonego prawa głosu dla elit po system, w którym każdy pełnoletni obywatel może decydować o przyszłości prowincji. Toronto, będące nie tylko największym miastem, ale i politycznym centrum, przez lata zmieniało swoje preferencje wyborcze, odzwierciedlając większe zmiany społeczne i demograficzne. Dziś Ontario pozostaje jedną z najbardziej konkurencyjnych politycznie prowincji w Kanadzie. Wyniki wyborów w Toronto często wyznaczają kierunek, w jakim zmierza cała prowincja. Niezależnie od tego, kto rządzi, jedno jest pewne – historia wyborów w Ontario to opowieść o zmianach, wyzwaniach i dążeniu do coraz lepszej demokracji.
Anna Drutis,
Twój Przewodnik po Toronto
Tel: 647-772-7060 anadrutis@gmail.com
Powiązane wiadomości
Comment (0)