Sosnowe skarby

Tuesday, 21 May, 2024

Ziołowe opowieści

Legenda głosi, że gdy Bóg spojrzał na polską ziemię, dostrzegł na niej suche piaski, pozbawione życiodajnej wilgoci i roślinności. Wzruszony ich losem, posta- nowił ulitować się nad nimi i z miłości stworzyć sosnę, by ożywić jałowe teren.
Na całym świece istnieje około 115 różnych gatunków sosen, a największe szyszki wytwarza sosna Pinus coulteri, rosnąca w Kalifornii. Ich rozmiary są imponujące - osiągają nawet pół metra długości i do 40 cm szerokości. Ze względu na swoją masę, drwale nazywają je "widow makers", ponieważ spadając z dużej wysokości, mogą być przyczyną śmierci pracowników leśnych.
Sosny od dawna pełnią dla ludzi ważną rolę nie tylko jako materiał budowlany i opałowy, ale także jako źródło pożywienia i surowców leczniczych. W dawnych czasach ludzie wykorzystywali wewnętrzną warstwę kory sosny do jedzenia. Po rozcięciu na cienkie paski i ugotowaniu spożywano ją podobnie jak makaron. Po wysuszeniu i zmieleniu kora sosny zastępowała mąkę. Dzisiaj już wiemy, że wewnętrzne warstwy kory są znakomitym źródłem przeciwutleniaczy.
Młode sosnowe pędy mają wielu zwolenników, którzy przygotowują z nich lecznicze syropy.  Ale cenne właściwości mają nie tylko młode pędy i pączki, igły lub żywica. Jednym z najcenniejszych surowców pozyskiwanych z sosny jest pyłek, produkowany przez męskie kwiatostany rosnące na końcach gałęzi. Sosnowe lasy na całym świecie rocznie wytwarzają miliony ton tego pyłku. W przeciwieństwie do wielu roślin kwiatowych, sosny posiadają mechanizm rozprzestrzeniania pyłku za pomocą wiatru, który przenosi pyłek na żeńskie kwiatostany - szyszki, każdej wiosny.
Pyłek sosnowy ma bardzo wysoką wartość odżywczą. Zawiera liczne witaminy, składniki mineralne i aminokwasy, których większości organizm ludzki nie potrafi wyprodukować samodzielnie i dlatego muszą być dostarczane regularnie wraz z pokarmem. Niektóre z tych aminokwasów pełnią kluczową rolę w produkcji istotnych substancji, takich jak dopamina - znana jako hormon szczęścia, zwiększająca też popęd seksualny, i ułatwiająca erekcję Pyłek sosny stanowi bogate źródło makro- i mikroelementów, takich jak potas, sód, wapń, magnez, fosfor, żelazo, mangan, miedź, cynk i selen.
Co ciekawe - większość badań nad pyłkiem przeprowadzili uczeni chińscy.
W tradycyjnej medycynie chińskiej uważany jest za cudowny lek - panaceum na wszystko, wręcz eliksir młodości. Zalecany jako środek przeciwkaszlowy, przeciwbólowy, wzmacniający wytrzymałość i odporność organizmu, poprawiający stan skóry, ułatwiający proces odchudzania oraz zapobiegający przerostowi prostaty. Można go również stosować zewnętrznie w celu osuszenia ran, zatrzymywania krwawień oraz leczenia różnych dolegliwości skórnych, takich jak trądzik, wypryski czy liszaj. Eksperymentalne badania wykazały, że pyłek sosny skutecznie przeciwdziała zmęczeniu, wspomaga w sytuacjach stresowych, obniża poziom całkowitego cholesterolu we krwi, poprawiając jego profil. Dodatkowo działa przeciwmiażdżycowo, chroniąc ściany tętnic przed uszkodzeniami.
Choć rzadko wywołuje reakcje alergiczne, zaleca się ostrożność w jego stosowaniu osobom uczulonym zwłaszcza na pyłki roślin kwiatowych. Nie zaleca się jego stosowania u młodych chłopców, gdyż może zakłócić naturalną produkcję testosteronu. Ponadto, jest przeciwwskazany u mężczyzn cierpiących na nadczynność hormonalną jąder.
Zaleca się spożywanie od 1/2 do 1 łyżeczki pyłku dziennie. Wskazane jest potrzymać pyłek pod językiem przed połknięciem, co pozwala na wchłonięcie części hormonów i substancji bioaktywnych bezpośrednio przez błonę śluzową jamy ustnej do krwiobiegu. Pyłek można spożywać bezpośrednio lub dodawać do chłodnych potraw, takich jak jogurty, koktajle czy napoje.
Jak wykorzystać cenne właściwości sosnowych surowców? Poniżej kilka przepisów:)
Napar sosnowy
4 łyżki igliwia zalać 500 ml wrzącej wody, odstawić na 30 minut, przecedzić, osłodzić miodem.
Pić 4-6 razy dziennie po 150-200 ml
Dzieci - 100-150 ml
Nalewka sosnowa
1 szklankę  igliwia zalać 500 ml wina lub wódki, wytrawiać 14 dni, przefiltrować.
Zażywać 3-6 razy dziennie po 1 łyżeczce.
Olejek sosnowy
1 szklankę świeżych rozdrobnionych gałązek lub igliwia sosnowego zalać 300 ml oleju o temp. 60 C, wytrawiać 2 tygodnie, przefiltrować.
Masaż wykonany takim olejkiem na szyi, plecach i  stopach ułatwia zasypianie, wzmacnia ogólną kondycję organizmu, otwiera drogi oddechowe i poprawia krążenie krwi.
W mieszkaniu można również rozpylać nalewkę sosnową lub olejek z drzew iglastych, rozcieńczony w alkoholu. To działanie może przynieść ulgę w oddychaniu i stworzyć przyjemną atmosferę, która sprzyja relaksowi i oczyszczaniu powietrza.
Sezon na pędy, kwiaty i pyłek już się rozpoczął, zachęcam więc na wyprawę do lasu sosnowego by odetchnąć pełną piersią, a przy okazji zebrać trochę cennych sosnowych skarbów.

Miód z igieł sosny
3 szklanki świeżych igieł sosnowych (można też użyć igieł świerku)
1/2 szklanki wysuszonych lub świeżych owoców dzikiej róży
350 g cukru
1 cytryna
1.5 l wrzącej wody
Surowiec zalać 1 lirem wrzącej wody, rozdrobnić blenderem i odstawić na 12 godzin. Przecedzić przez płótno (sitko, czy gaza nie zatrzymają włosków z owoców róży). Do przecedzonego płynu dolać 1/2 l wody i cukier. Gotować na małym ogniu aż zgęstnieje, pod koniec dodać sok z cytryny. Gorący syrop rozlać do wyparzonych słoików, zakręcić na ciepło i postawić do góry dnem.

Sosnowy syrop - oprócz ciekawego, leśnego smaku wspomoże przy leczeniu przeziębień, zapalenia oskrzeli czy kaszlu.
Oprócz leśnego smaku, można liczyć na jego właściwości prozdrowotne. Są one trochę zbliżone do właściwości syropu sosnowego – pomocne przy leczeniu przeziębień, kaszlu, zapalenia oskrzeli. Można go dodawać do herbaty zamiast cukru.

Ilona Girzewska - Zielarz fitoterapeuta
Tel: 416-882-0987   FB: Ziołowe opowieści