Królowa jesieni

Ziołowe opowieści
Kiedy kończy się lato i drzewa zaczynają przybierać jesienne barwy, jedno z nich wyróżnia się szczególnie. Jego krwistoczerwone owoce błyszczą w słońcu niczym rubiny, a liście mienią się kolorami złota i pomarańczy.
To Jarzębina (Sorbus aucuparia), która od wieków fascynuje ludzi swoim urokiem i właściwościami.
Współczesna fitoterapia, też nie przechodzi obok tego drzewa obojętnie. Liczne badania naukowe potwierdziły, że dojrzewające jesienią owoce jarzębiny, zawierają szereg cennych składników odżywczych, witamin i minerałów, takich jak chociażby potas, magnez i żelazo. Warto więc włączyć jarzębinę do swojej diety, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy nasza odporność może być osłabiona.
Jarzębina jest bogata w witaminę C, która wspiera układ odpornościowy, poprawia kondycję skóry oraz wspomaga gojenie ran. Jest również silnym antyoksydantem, chroniącym komórki przed działaniem wolnych rodników.
Owoce jarzębiny mają właściwości przeciwzapalne, działają łagodząco na układ trawienny, wspierają prawidłowe funkcjonowanie jelit i przeciwdziałają zaparciom.
Mają też korzystny wpływ na układ krążenia, poprawiając przepływ krwi i wspierając zdrowie serca. Wspomagają wydalanie nadmiaru płynów z organizmu, a to z kolei pomaga w procesie detoksykacji.
Jarzębina była bardzo często i chętnie wykorzystywana w medycynie ludowej. Przy czym stosowano oprócz jej owoców również kwiaty i korę. Przygotowywano z nich herbaty, syropy, dżemy, które nie tylko smakowały wyśmienicie, ale również wspierały zdrowie.
Owoce jarzębiny zbiera się w okresie od września do października, gdy są dojrzałe. Powinno się je przemrozić w zamrażarce przynajmniej przez dobę, by zwiększyć ich słodycz i pozbyć się lekko cierpkiego smaku. Ważne jest, by zbierać je w suchy dzień, aby uniknąć pleśnienia. Nie nadają się do spożycia na surowo w dużych ilościach ze względu na zawartość substancji, które mogą powodować dolegliwości żołądkowe.
Jednym z najpopularniejszych zastosowań jarzębiny jest przygotowanie syropu, który działa wzmacniająco na układ odpornościowy, wspomaga leczenie przeziębień i grypy oraz łagodzi objawy infekcji dróg moczowych.
Aby zrobić syrop należy 1 kg dojrzałych owoców umyć, osuszyć, można lekko rozgnieść, wrzucić do garnka i zalać 1.5 l wody, a następnie gotować na małym ogniu przez około 30 minut. Po ugotowaniu dokładnie przetrzeć owoce przez sito lub gazę, a do uzyskanego soku dodać cukier i sok z cytryny. Wymieszać i gotować na małym ogniu prze kolejne - 5-10 minut, aż do rozpuszczenia cukru. Gorący syrop przelać do butelek lub słoików, odwrócić do góry dnem. Przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu, najlepiej w piwnicy lub lodówce.
Polecam również jarzębinowy napar - 2 łyżki suszonej jarzębiny zalewamy szklanką wrzątku, zaparzamy pod przykryciem 10-15 minut, przecedzamy. Można dosłodzić miodem lub dodać cytrynę dla lepszego smaku. Napar ten działa wspomagająco na układ odpornościowy i jest idealny na chłodne wieczory.
Idealnym i zarazem zdrowym dodatkiem do pieczywa i deserów jest dżem z jarzębiny.
Pół kilograma umytych owoców wkładamy do garnka, dodajemy jedno obrane i pokrojone w kostkę jabłko, 300 g cukru i sok z jedno cytryny. Gotujemy na małym ogniu przez około 40 minut, do uzyskania w miarę gęstej konsystencji. Gorący dżem przelewamy do słoików, zakręcamy i pasteryzujemy.
Innym sposobem wykorzystania jarzębiny jest przygotowanie nalewki, która działa przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo i moczopędnie.
Nalewka z Jarzębiny
500 g świeżych owoców jarzębiny (dojrzałych)
500 ml wódki (najlepiej 40% alkoholu)
200 g cukru
200 ml wody
sok z 1 cytryny (opcjonalnie)
Owoce jarzębiny myjemy i usuwamy wszystkie zanieczyszczenia. Umieszczamy jarzębinę w słoju, zalewamy wódką, a następnie szczelnie zamykamy. Odstawiamy na 4–6 tygodni w ciemne, chłodne miejsce. Co kilka dni potrząsamy słoikiem, aby dobrze wymieszać składniki. Po zakończeniu maceracji przygotujemy syrop. W garnku łączymy wodę i cukier. Gotujemy na małym ogniu, mieszając, aż cukier całkowicie się rozpuści. Można dodać sok z cytryny, aby nadać nalewce lekko kwaskowaty smak, odstawiamy syrop do ostygnięcia. Odcedzamy nalewkę przez gazę lub sitko, aby usunąć owoce, dodajemy ostudzony syrop, dokładnie mieszamy. Przelewamy nalewkę do butelek i odstawiamy na minimum 1-2 miesiące w ciemne miejsce. Im dłużej będzie dojrzewać, tym lepszy uzyska smak.
Nalewka z jarzębiny to wyjątkowy sposób na zachowanie smaku jesieni i wykorzystanie dobroczynnych właściwości tych owoców. Pamiętajcie jednak, aby spożywać ją z umiarem!
Przetwory z jarzębiny to smaczny i zdrowy sposób na wykorzystanie tych niezwykłych owoców. Przygotowanie ich jest proste, a efekt końcowy z pewnością zachwyci nie tylko Was, ale i Waszych bliskich. Cieszcie się smakiem jesieni przez cały rok!
Ilona Girzewska • Certyfikowany Zielarz Fitoterapeuta
FB: Ziołowe opowieści • Tel: 416-882-0987
Comment (0)