•   Wednesday, 22 Oct, 2025
  • Contact

Mirt zwyczajny

Ziołowe opowieści


Przed laty był bardzo popularny, zwłaszcza na wsiach i w domach szlacheckich. Często uprawiany w doniczkach na okiennych parapetach, uważany był za symbol czystości i domowego szczęścia.
Mirt zwyczajny (Myrtus communis) to roślina o niezwykłej historii, wykorzystywana od tysięcy lat zarówno w celach ozdobnych, leczniczych, jak i rytualnych. Ten wiecznie zielony krzew dorastający do 3 metrów wysokości, rośnie głównie w ciepłym klimacie basenu Morza Śródziemnego, Azji Zachodniej i Afryki Północnej. Jego liście są skórzaste, drobne i aromatyczne, a białe kwiaty wyróżniają się intensywnym zapachem. W okresie jesiennym mirt wydaje ciemnoniebieskie, kuliste owoce, które są jadalne i wykorzystywane w tradycyjnej kuchni śródziemnomorskiej.
Od wieków był związany z mitologią i wierzeniami różnych kultur.  Według greckiej mitologii, był świętym drzewem Afrodyty, bogini miłości. Gdy wynurzyła się z piany morskiej, ukryła swoją nagość za krzewem mirtu. Od tego czasu stał się symbolem piękna, miłości i małżeństwa.
W średniowieczu był symbolem czystości i często sadzono go w ogrodach klasztornych oraz używano w bukietach ślubnych. W starożytnym Rzymie był związany z boginią Wenus oraz triumfatorami wojennymi. Generałowie i cesarze często nosili wieńce z mirtu jako znak zwycięstwa.
W Europie mirt był tradycyjnie wplatany w wianki panien młodych jako symbol wierności i miłości. W XIX wieku królowa Wiktoria spopularyzowała ten zwyczaj w Anglii, używając mirtu w swoim bukiecie ślubnym. W niektórych krajach wierzono, że mirt odstrasza złe moce i przynosi domowi szczęście, dlatego często sadzono go przed wejściem do domostwa.
Jest też jednym z czterech świętych roślin używanych w żydowskim święcie Sukkot, symbolizując dobre uczynki i piękno duchowe.
Współczesna fitoterapia także doceniła mirt, a badania potwierdzają jego właściwości lecznicze, głównie dzięki obecności cennych składników, które nadają mu nie tylko wyjątkowy aromat, ale  i właściwości zdrowotne. Oto najważniejsze z nich:
Olejki eteryczne: myrtenol – nadający roślinie charakterystyczny, świeży zapach; cineol (eukaliptol) działający antybakteryjnie i przeciwzapalnie; limonen, o właściwościach antyoksydacyjnych i wspomagających trawienie.
Oprócz tego garbniki, które działają ściągająco i przeciwzapalnie, a także flawonoidy, alkaloidy i kwasy organiczne. Wszystkie te składniki sprawiają, że po preparaty na bazie tej rośliny warto sięgnąć, by wspomóc leczenie wielu dolegliwości.
Przy złagodzeniu kaszlu, problemach oddechowych,  zapaleniu oskrzeli i zatok - można zastosować olejek mirtowy  do inhalacji. Ekstrakty z mirtu pomogą w walce z grzybicą skóry i paznokci. Mirt znajduje też zastosowanie w preparatach na skórę trądzikową, w tonikach oczyszczających oraz w szamponach przeciwłupieżowych.
Aromaterapia z olejkiem mirtowym może redukować stres i poprawiać jakość snu.
Mirt to także zioło, które można wykorzystać w kuchni na różne sposoby: Jako przyprawę do mięs (szczególnie do jagnięciny, drobiu i dziczyzny). Gałązki mirtu można użyć tak jak rozmarynu – w całości do pieczenia lub grillowania. Można nim nadziewać drób, by nadać mu lekko cytrusowy, ziołowy aromat. Posiekane liściedobrze komponują się z oliwą, octem winnym, czosnkiem i cytryną, tworząc aromatyczne marynaty. Świeże gałązki można zalać oliwą i pozostawić na kilka tygodni – powstanie pachnąca oliwa do sałatek i grillowanych warzyw. Suszone jagody mirtu można wykorzystać podobnie jak jagody jałowca – do aromatyzowania dżemów, kompotów i ciast, można dodać je też do domowych nalewek lub likierów.
Napar z mirtu na przeziębienie i odporność
1 łyżeczkę suszonych liści mirtu zalać 250 ml wrzącej wody, zaparzać pod przykryciem przez 10 minut, przecedź i pić 1-2 razy dziennie w okresie przeziębień.
Syrop mirtowy
2 garści świeżych liści mirtu zalać 1/2 l wody, gotować na małym ogniu przez 20 minut, przecedzić, dodać 200 g cukru, gotować jeszcze 5 minut aż syrop zgęstnieje. Przechowywać w lodówce, stosować 1-2 łyżeczki 3 razy dziennie. Syrop łagodzi kaszel i wspomaga odkrztuszanie.
Olejek mirtowy
Rozgnieść 2 garści liści mirtu i zalać w słoiku 1 szklanką oliwy z oliwek. Odstawić w ciepłe miejsce na 3-4 tygodnie, codziennie mieszając. Przecedzić i przelać do ciemnej butelki. Stosować do masażu, pielęgnacji skóry, można dodać kilka kropli do kąpieli. Pomaga na trądzik i podrażnienia skóry.
Tonik mirtowy do skóry tłustej i trądzikowej
2 łyżki suszonych liści mirtu zalać 250 ml wrzątku, zaparzać przez 15 minut, przecedzić. Po ostygnięciu dodać 1 łyżkę octu jabłkowego. Stosować jako tonik do przemywania twarzy rano i wieczorem.

Nalewka mirtowa wg dr Różańskiego
Rozdrobnić 1/2 szklanki świeżych lub suszonych liści mirtu i zalać 300-400 ml alkoholu o stężeniu 40-60%. Odstawić na co najmniej 7 dni. Następnie przefiltrować. Stosować 5 ml nalewki na miodzie, w mleku lub niewielkiej ilości wody. W przypadku nerwicy żołądka i jelit oraz duszności i osłabienia – 10 ml dwa razy dziennie. Nalewkę można również stosować zewnętrznie do przemywania skóry i wcierania we włosy przy łysieniu, łojotoku oraz zakażeniach skóry.

Przeciwwskazania
Olejek mirtowy w dużych dawkach może działać drażniąco na błony śluzowe. Nie zaleca się stosowania preparatów na bazie mirtu w czasie ciąży i u małych dzieci. Mogą też wywoływać reakcje alergiczne u osób wrażliwych.

Ilona Girzewska
Certyfikowany Zielarz Fitoterapeuta
Tel: 416-882-0987

 

Powiązane wiadomości

Comment (0)

Comment as: